6/12/10

Τηλεόραση και υπολογιστής : Πως επιδρούν στα παιδιά μας - Συμβουλές για σωστή χρήση



Η  τηλεόραση και ο υπολογιστής αποτελούν πλέον αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας των παιδιών. Τα μέσα αυτά σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να θεωρηθούν χρήσιμα εργαλεία καθώς βοηθούν το παιδί να μάθει περισσότερα για τον κόσμο, να εμπλουτίσει το λεξιλόγιο του σε εξειδικευμένα θέματα, να διεγείρει το ενδιαφέρον του και να εξοικειωθεί με την τεχνολογία. Ωστόσο η εύκολη και οικονομική χρήση τους, ο ψυχαγωγικός χαρακτήρας, το μη κατάλληλο περιεχόμενο τους σε πολλές περιπτώσεις και η εξυπηρέτηση τους ως «ηλεκτρονική baby-sitter»  -προσφέροντας στους γονείς κάποιες ώρες ησυχίας- οδηγούν συχνά στην αλόγιστη χρήση τους. Με αυτόν τον τρόπο  τα υπό άλλες συνθήκες ωφέλιμα μέσα μετατρέπονται σε ιδιαίτερα επιβλαβή για την ψυχική ανάπτυξη και υγεία των παιδιών.

Η αφιέρωση μεγάλου μέρους του χρόνου στην τηλεόραση ή στον υπολογιστή αφαιρεί  χρόνο από σημαντικές για την  ηλικία του παιδιού δραστηριότητες όπως διάβασμα, σχολικές εργασίες, παιχνίδι με συνομήλικους –για την ανάπτυξη των κοινωνικών του δεξιοτήτων-  ή δημιουργικό παιχνίδι π.χ πλαστελίνες, τουβλάκια κλπ. Ως επακόλουθο αυτού, τηλεόραση και υπολογιστής μετατρέπονται σε ανασταλτικoύς παράγοντες της ανάπτυξης και προόδου του παιδιού αφού το καθηλώνουν  σε ένα σημείο για ώρες. 

Σε αυτό αν προστεθεί και το μη κατάλληλο περιεχόμενο παρουσίασης οδηγούμαστε σε ανησυχητικά συμπεράσματα αναφορικά με τις επιδράσεις τους. Έρευνες αποδεικνύουν ότι  σκηνές βίας και επιθετικότητας στις οποίες εκτίθενται παιδιά σχολικής και προσχολικής ηλικίας αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης επιθετικών συμπεριφορών ή φοβιών σε αυτά. Ο κίνδυνος παρουσιάζεται ιδιαίτερα αυξημένος σε παιδιά μικρής ηλικίας και στα αγόρια.

Είναι ξεκάθαρο λοιπόν πως ο τρόπος με τον οποίο θα χειριστούμε αυτά τα εργαλεία θα καθορίσει και την αποτελεσματικότητα τους. Ο ρόλος και η στάση των γονέων φαίνεται λοιπόν πως διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο.  Σε κάθε περίπτωση κρίνεται βασική η συνεργασία των γονέων με τα παιδιά τους όπως και η συμμετοχή τους  στις ενασχολήσεις των παιδιών με αυτά τα μέσα.

Κάποιες βασικές συμβουλές προς τους γονείς προκειμένου τα παιδιά να επωφεληθούν από τη χρήση της τηλεόρασης και του υπολογιστή είναι :

- Να έχετε γνώση των   προγραμμάτων  ή των βιντεοπαιχνιδιών που παρακολουθεί το παιδί σας. Είναι πιθανό πως κάποια από αυτά δεν απευθύνονται για την ηλικία του.
- Παρακολουθήστε μαζί με το παιδί σας τα προγράμματα που προτιμά και συζητήστε έπειτα για αυτά. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να μάθετε τις απόψεις του παιδιού σας και ταυτόχρονα να το βοηθήσετε να κατανοήσει θέματα που πιθανόν του προκαλούν σύγχυση.
- Καθορίστε τον χρόνο παρακολούθησης, ώστε να μην ξεπερνά για παιδιά 3 – 5 ετών την μισή ώρα, για παιδιά 6- 9 ετών την μία ώρα και για παιδιά 10 -13 ετών την μιάμιση ώρα ποιοτικού προγράμματος ή βιντεοπαιχνιδιού την ημέρα. Με αυτόν τον τρόπο παρέχετε τη δυνατότητα στο παιδί να ασχοληθεί  και με άλλες εποικοδομητικές δραστηριότητες.
- Αποφύγετε να τοποθετείτε τηλεοράσεις ή ηλεκτρονικούς υπολογιστές στα παιδικά δωμάτια. Είναι προτιμότερο να τα τοποθετείτε σε ένα κοινόχρηστο χώρο, όπου θα μπορείτε και να έχετε έλεγχο της χρήσης τους.
- Προτείνετε προγράμματα που σχετίζονται με τα μαθήματα του.
- Κλείστε την τηλεόραση ή διακόψτε ένα βιντεοπαιχνίδι αν το κρίνετε ακατάλληλο. Σε αυτή την περίπτωση είναι πολύ σημαντικό να εξηγήσετε επαρκώς στο παιδί τον λόγο που το κάνετε.
- Κλείστε την τηλεόραση στη διάρκεια της σχολικής μελέτης του παιδιού ή των γευμάτων σας.


ΠΟΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΝΑ ΕΠΙΛΕΞΩ;
Επιλέξτε προγράμματα στην τηλεόραση και τον υπολογιστή που :
  • Ενισχύουν τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη του παιδιού σας
  • Διακινούν το παιδί να σκεφτεί και να κάνει ερωτήσεις
  • Ενθαρρύνουν και παρακινούν το παιδί να μάθει περισσότερα
  • Προωθούν αξίες που είναι σημαντικές για εσάς
  • Ψυχαγωγούν το παιδί
Αποφύγετε προγράμματα που :
  • Εκθέτουν το παιδί σε σκηνές βίας
  • Προωθούν μη επιθυμητές συμπεριφορές
  • Εισάγουν το παιδί σε θέματα ακατάλληλα για την ηλικία του
  • Παρουσιάζουν φυλετικά/ρατσιστικά  πρότυπα
  • Προωθούν το καταναλωτικό πνεύμα

Παπαγιαννοπούλου Βασιλική
Ψυχολόγος
ikid Πετρούπολης



Βιβλιογραφικές πηγές





Σχετικά άρθρα
Πώς είναι να έχεις δυσλεξία; | Στρατηγικές μελέτης | Σχολική Φοβία | Αυτοεκτίμηση και τρόποι ενίσχυσης
| Όσα πρέπει να γνωρίζετε για την Δυσγραφία | Μικρές ιστορίες: Ο Γιωργάκης και το σχολείο

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου