Το πρόβλημα της δυσλεξίας μπορεί να έχει κάνει την εμφάνιση του τα τελευταία χρόνια αλλά αυτό δε σημαίνει πως αποτελεί φαινόμενο της εποχής, αφού υπήρχε έως και 100 χρόνια πριν... Μέσα από μία πορεία συστηματικών μελετών και ερευνών διαπιστώθηκε πως η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή δυσκολία που σχετίζεται με την ειδική αδυναμία του μαθητή να μάθει να διαβάζει και να γράφει. Εμφανίζεται στα αγόρια σε αναλογία 4:1 σε σχέση με τα κορίτσια.
Ο δυσλεξικός μαθητής αν και έχει όλες τις δυνατότητες να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις των εργασιών του, εν τούτοις αδυνατεί. Η αδυναμία αυτή δεν οφείλεται σε αισθητηριακό πρόβλημα (π.χ ακοή) ή σε νοητικό παράγοντα καθώς το παιδί με δυσλεξία έχει κανονική ή ανώτερη νοημοσύνη. Η δυσλεξία επίσης δεν οφείλεται σε έλλειψη κινήτρων, σε ακατάλληλη μορφή διδασκαλίας ή σε μη υποστηρικτικό οικογενειακό – κοινωνικό πλαίσιο, αν και αυτές οι παράμετροι μπορεί να συνυπάρχουν με τη δυσλεξία.
Έρευνες αποδεικνύουν πως το βασικό αίτιο της δυσλεξίας είναι η δυσλειτουργία ορισμένων εγκεφαλικών κέντρων. Η διαφορετική δομή των εγκεφάλων των δυσλεξικών ατόμων έχει ως αποτέλεσμα να υπερλειτουργούν και να υπερέχουν σε άλλους τομείς της ζωής. Πρέπει να επισημανθεί πως τα άτομα αυτά διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα ικανοτήτων καθώς χαρακτηρίζονται για τη γρήγορη αντίληψη τους, την οξυδέρκεια των παρατηρήσεων τους, την κλίση τους στην μουσική κλπ.
Η διαφορά ενός δυσλεξικού από ένα μη δυσλεξικό μαθητή έγκειται στο ότι ο πρώτος θα διδαχθεί και θα εκπαιδευθεί μέσα από εναλλακτικές διδακτικές διαδικασίες με βάση το είδος των δυσκολιών που αντιμετωπίζει. Ο βαθμός βέβαια της σοβαρότητας όπως και ο τομέας δυσκολίας ποικίλει από άτομο σε άτομο. Τα συνηθισμένα ωστόσο συμπτώματα που μπορεί να παρουσιάσει το δυσλεξικό άτομο στην παιδική του ηλικία είναι :
Στην ομιλία :
- Δυσκολία στη έκφραση των σκέψεων
- Χρήση αναποτελεσματικών φράσεων, ελλιπείς προτάσεις
- Δυσκολία στη έκφραση των σκέψεων
- Χρήση αναποτελεσματικών φράσεων, ελλιπείς προτάσεις
Στον τομέα της ανάγνωσης και της γραφής:
- Καθρεφτική γραφή στα γράμματα του ονόματος ή τους αριθμούς (χα αντί για αχ, 9 αντί για Ρ)
- Ακατάστατα γραπτά
- Ο ρυθμός της αντιγραφής είναι ιδιαίτερα αργός
- Τα σχήματα και οι ζωγραφιές είναι δυσνόητες
- Φτωχή ικανότητας συγκέντρωσης και προσοχής σε θέματα κυρίως γραφής
- Ορθογραφικά λάθη
- Δυσκολία στην φωνολογική επεξεργασία του λόγου (Δυσκολία να αναλύσουν τον προφορικό λόγο στα στοιχεία από τα οποία αποτελείται όπως συλλαβές, φωνήματα).
- Συνήθως κάνουν λάθη κατά την αντιγραφή στοιχείων από τον πίνακα.
- Παραλείπουν τα σημεία στίξης.
- Καθρεφτική γραφή στα γράμματα του ονόματος ή τους αριθμούς (χα αντί για αχ, 9 αντί για Ρ)
- Ακατάστατα γραπτά
- Ο ρυθμός της αντιγραφής είναι ιδιαίτερα αργός
- Τα σχήματα και οι ζωγραφιές είναι δυσνόητες
- Φτωχή ικανότητας συγκέντρωσης και προσοχής σε θέματα κυρίως γραφής
- Ορθογραφικά λάθη
- Δυσκολία στην φωνολογική επεξεργασία του λόγου (Δυσκολία να αναλύσουν τον προφορικό λόγο στα στοιχεία από τα οποία αποτελείται όπως συλλαβές, φωνήματα).
- Συνήθως κάνουν λάθη κατά την αντιγραφή στοιχείων από τον πίνακα.
- Παραλείπουν τα σημεία στίξης.
Στα μαθηματικά:
- Υπολογισμός μετρώντας τα δάχτυλα ή επινοώντας άλλα τεχνάσματα μπορεί να μετρήσει αλλά έχει δυσκολία στη μέτρηση αντικειμένων και στις οικονομικές δοσοληψίες (καταμέτρηση -διαχείριση χρημάτων)
- Δυσκολία να πουν την προπαίδεια με τη σειρά ή ανακατεμένα.
- Δεν έχουν πάντα δυσκολία στη μαθηματική σκέψη αλλά μπερδεύονται στην ανάγνωση της εκφώνησης και γι’ αυτό κάνουν λάθη.
Στην μνήμη :
- Άριστη μακροπρόθεσμη μνήμη όσον αφορά τις εμπειρίες, τις τοποθεσίες και τα πρόσωπα αλλά φτωχή βραχυπρόθεσμη μνήμη.
- Δυσκολία να θυμηθεί και να εκτελέσει μια σειρά προσωπικών εντολών
- Δυσκολία στην απομνημόνευση γλωσσικού υλικού, δηλαδή λέξεων κι αριθμών.
- Δυσκολία στον χωροχρονικό προσανατολισμό:
- Δυσκολία στην εκτέλεση έργων που προϋποθέτουν προσανατολισμό στο χώρο ή στο χρόνο
- Σύγχυση του αριστερά-δεξιά, Βορράς- Νότος, χθες-αύριο, πριν-μετά
- Δυσκολία να διαβάσει τον χάρτη ή να μάθει την ώρα
- Δυσκολία να πουν τους μήνες με τη σειρά ή αντίστροφα.
Γίνεται αντιληπτό πως η δυσλεξία μπορεί να διαπιστωθεί όταν το παιδί μπει στην Α΄ και Β’ Δημοτικού. Η έγκαιρη διάγνωση, η κατάλληλη παρέμβαση και καθοδήγηση, η συστηματική δουλειά και η υποστήριξη του παιδιού από την οικογένεια, τους εκπαιδευτικούς και όσους το περιβάλλουν αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την επιτυχή αντιμετώπιση της δυσλεξίας. Με αυτόν τον τρόπο προσφέρεται η δυνατότητα στο παιδί να ξεπεράσει τα μαθησιακά του εμπόδια, να προσαρμοστεί στο περιβάλλον του σχολείου του και μελλοντικά στο επαγγελματικό του περιβάλλον. Επομένως μέσα από την σωστή διαχείριση της δυσλεξίας, τα παιδιά αυτά μπορούν να προχωρήσουν σε σπουδές ανώτερου και ανώτατου επιπέδου.
Η μη έγκαιρη όμως διάγνωση μπορεί να οδηγήσει σταδιακά στη δημιουργία ψυχολογικών προβλημάτων στο παιδί, ως επακόλουθο των σχολικών αποτυχιών και των λανθασμένων χειρισμών. Λόγω των μη ευνοϊκών συνθηκών το παιδί με δυσλεξία μπορεί να νοιώσει συναισθήματα μειονεξίας και κατωτερότητας, χάνοντας την εμπιστοσύνη στον εαυτό του λόγω των ανυπέρβλητων εμποδίων που συναντά. Είναι πολύ πιθανό λοιπόν να καταλήξει στην αυτοαπόρριψη και την παραίτηση, γεγονός που μπορεί να έχει ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στην μελλοντική του ζωή.
Προτάσεις προς τους γονείς
Ο ρόλος και η στάση των γονέων απέναντι στο παιδί με δυσλεξία είναι καθοριστικός για τη βελτίωση των δυσκολιών του. Οι ακόλουθες προτάσεις κρίνονται απαραίτητες για τη σωστή αντιμετώπιση της κατάστασης :
- Σύγχυση του αριστερά-δεξιά, Βορράς- Νότος, χθες-αύριο, πριν-μετά
- Δυσκολία να διαβάσει τον χάρτη ή να μάθει την ώρα
- Δυσκολία να πουν τους μήνες με τη σειρά ή αντίστροφα.
Γίνεται αντιληπτό πως η δυσλεξία μπορεί να διαπιστωθεί όταν το παιδί μπει στην Α΄ και Β’ Δημοτικού. Η έγκαιρη διάγνωση, η κατάλληλη παρέμβαση και καθοδήγηση, η συστηματική δουλειά και η υποστήριξη του παιδιού από την οικογένεια, τους εκπαιδευτικούς και όσους το περιβάλλουν αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την επιτυχή αντιμετώπιση της δυσλεξίας. Με αυτόν τον τρόπο προσφέρεται η δυνατότητα στο παιδί να ξεπεράσει τα μαθησιακά του εμπόδια, να προσαρμοστεί στο περιβάλλον του σχολείου του και μελλοντικά στο επαγγελματικό του περιβάλλον. Επομένως μέσα από την σωστή διαχείριση της δυσλεξίας, τα παιδιά αυτά μπορούν να προχωρήσουν σε σπουδές ανώτερου και ανώτατου επιπέδου.
Η μη έγκαιρη όμως διάγνωση μπορεί να οδηγήσει σταδιακά στη δημιουργία ψυχολογικών προβλημάτων στο παιδί, ως επακόλουθο των σχολικών αποτυχιών και των λανθασμένων χειρισμών. Λόγω των μη ευνοϊκών συνθηκών το παιδί με δυσλεξία μπορεί να νοιώσει συναισθήματα μειονεξίας και κατωτερότητας, χάνοντας την εμπιστοσύνη στον εαυτό του λόγω των ανυπέρβλητων εμποδίων που συναντά. Είναι πολύ πιθανό λοιπόν να καταλήξει στην αυτοαπόρριψη και την παραίτηση, γεγονός που μπορεί να έχει ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στην μελλοντική του ζωή.
Προτάσεις προς τους γονείς
Ο ρόλος και η στάση των γονέων απέναντι στο παιδί με δυσλεξία είναι καθοριστικός για τη βελτίωση των δυσκολιών του. Οι ακόλουθες προτάσεις κρίνονται απαραίτητες για τη σωστή αντιμετώπιση της κατάστασης :
- Χρειάζεται να δείξετε αρκετή επιμονή και υπομονή, αφιερώνοντας ώρες στην μελέτη του παιδιού σας. Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι δυνατό, τότε καλό θα είναι να αναθέσετε την μελέτη του σε άλλο πρόσωπο.
- Ενθαρρύνετε το παιδί σας να λαμβάνει μέρος σε καλλιτεχνικές και αθλητικές δραστηριότητες. Με αυτό τον τρόπο θα νιώσει δημιουργικό και ικανό, αναπτύσσοντας συναισθήματα αυτοεκτίμησης.
- Διατηρήστε τακτική επικοινωνία και συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς του παιδιού σας.
- Δημιουργείστε ένα υποστηρικτικό οικογενειακό κλίμα μέσα στο οποίο το παιδί μπορεί να αισθανθεί την τρυφερότητα και την κατανόηση σας.
- Παρέχετε απλές και σαφείς οδηγίες που να ενημερώνουν το παιδί για το τι ακριβώς περιμένετε από αυτό.
- Η εκμάθηση αποδοτικών τρόπων με τους οποίους πρέπει να γίνεται η μελέτη του παιδιού σας και η οργάνωση της προετοιμασίας του για το σχολείο (πχ Πως χωρίζουμε παραγράφους, πως αποδίδουμε τα ουσιώδη σημεία του κειμένου κλπ) είναι πολύ βοηθητική για το ίδιο.
- Η ενημέρωση και η εκπαίδευση σας στο θέμα της Δυσλεξίας, προσφέρει μεγάλη συμβολή στην επιτυχία του παιδιού σας.
Ομάδα ikid
www.ikid.gr
Σχετικά άρθρα
Πώς είναι να έχεις δυσλεξία; | Στρατηγικές μελέτης | Σχολική Φοβία | Αυτοεκτίμηση και τρόποι ενίσχυσης | Όσα πρέπει να γνωρίζετε για την Δυσγραφία | Μικρές ιστορίες: Ο Γιωργάκης και το σχολείο
Categories:
δυσλεξία
1 comments:
Δημοσίευση σχολίου